Không lơ là, chủ quan, Việt Nam tăng cường giám sát, ứng phó phòng tránh sự xâm nhập của bệnh dịch hạch

Không lơ là, chủ quan, Việt Nam tăng cường giám sát, ứng phó phòng tránh sự xâm nhập của bệnh dịch hạch, là ý kiến chỉ đạo của GS.TS. Nguyễn Thanh Long, Thứ trưởng Bộ Y tế tại buổi họp Ban chỉ đạo phòng chống dịch bệnh chiều ngày 02/12/2014 của Bộ Y tế. Cuộc họp có sự tham gia của đại diện các Bộ,Giao thông vận tải, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, Bộ Công an, Bộ Công thương, một số tỉnh có cửa khẩu, cảng biển như Hà Nội, Hải Phòng và đại diện Bệnh viện Bạch Mai, Bệnh viện Bệnh nhiệt đới Trung ương.

Thứ trưởng Nguyễn Thanh Long yêu cầu tăng cường công tác giám sát dịch bệnh

Trong bối cảnh toàn cầu hóa, các hoạt động thương mại và du lịch diễn ra liên tục; chuột mang mầm bệnh có thể theo các phương tiện vận chuyển hàng hóa và du lịch như tàu biển, tàu hỏa, ô tô, máy bay xâm nhập và lây bệnh cho các loài gặm nhấm khác và lây sang người thông qua vật trung gian truyền bệnh là bọ chét. Việt Nam từng ghi nhận 5 thời kỳ lưu hành bệnh dịch hạch, trong đó lần đầu tiên vào năm 1898 tại Nha Trang do tàu thuyền từ Hồng Kông (Trung Quốc) xâm nhập vào và rải rác các ca mắc bệnh cho đến năm 2002. Bên cạnh đó, Trung Quốc có hơn 1.300 km đường biên giới với ta vẫn tồn tại các ổ dịch hạch trên động vật hoang dã. Ngày 7/7/2014, tỉnh Cam Túc cũng xuất hiện một ca bệnh dịch hạch thể phổi trên người. Tại Việt nam đến nay qua kết quả giám sát trọng điểm cho thấy không có dịch bệnh dịch hạch trên chuột cũng như không phát hiện thấy mầm bệnh dịch hạch trên bọ chét. Tuy nhiên nguy cơ xâm nhập bệnh dịch hạch vào Việt Nam là hoàn toàn có thể.

Chỉ đạo tại cuộc họp Thứ trưởng Nguyễn Thanh Long yêu cầu tăng cường công tác giám sát dịch bệnh tại các cửa khẩu, sân bay, cảng biển, đường sắt, giám sát trọng điểm tại các vùng có nguy cơ cao; tăng cường năng lực chẩn đoán, phát hiện sớm và điều trị bệnh phù hợp với điều kiện hiện nay; các đơn vị khẩn trương tiến hành đào tạo, tập huấn lại cho nhân viên y tế về giám sát, xét nghiệm, cũng như phác đồ chẩn đoán, điều trị bệnh; rà soát lại trang thiết bị, thuốc men chuẩn bị đầy đủ để sẵn sàng ứng phó với tình tình diễn biến dịch bệnh; tăng cường công tác truyền thông huy động cộng đồng tham gia giám sát phát hiện dịch bệnh và cung cấp thông tin cho y tế trong trường hợp thấy chuột chết bất thường .

Đối với ngành Giao thông vận tải, Thứ trưởng đề nghị cần tăng cường phối hợp ngành y tế kiểm soát, giám sát các nguồn lây bệnh từ nước ngoài vào. Đặc biệt hướng dẫn chi tiết về việc diệt chuột tại các cảng biển, bến tàu, hướng dẫn các tàu nước ngoài diệt chuột trước khi nhập cảnh và các tàu trong nước đi từ vùng có dịch hạch về Việt Nam. Bên cạnh đó, các cơ quan chức năng của Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn cần triển khai các biện pháp diệt chuột để loại trừ mầm bệnh.

Dịch hạch là bệnh truyền nhiễm cấp tính nhóm A, tối nguy hiểm bởi diễn tiến bệnh nhanh, tốc độ lây lan mạnh và tỷ lệ tử vong cao. Bệnh được xếp vào diện phải kiểm dịch và khai báo quốc tế. Bệnh do trực khuẩn Yersinia pestis gây ra, lưu hành trong quần thể động vật thuộc những loài gặm nhấm (chủ yếu là chuột) và bọ chét ký sinh trên chúng. Bệnh lây truyền sang người qua trung gian bọ chét nhiễm khuẩn. Bệnh dịch hạch ở người gồm có các thể: Thể hạch, thể nhiễm khuẩn huyết, thể phổi và thể màng não, thường gặp hơn cả là thể hạch. Bệnh dịch hạch biểu hiện triệu chứng đột ngột, ớn lạnh, mệt mỏi, đau cơ, đau đầu, sau đó toàn phát với các triệu chứng đặc trưng là nhiễm khuẩn, nhiễm độc và sưng hạch. Để phòng bệnh dịch hạch, mỗi người, mỗi gia đình cần thực hiện các biện pháp: nhà cửa cần được giữ vệ sinh sạch sẽ, sắp xếp gọn gàng không để chuột có nơi làm tổ; thức ăn, thực phẩm ăn, uống phải được che, đậy an toàn..., tránh để chuột tiếp xúc; thực hiện các biện pháp diệt chuột, bọ chét, phá huỷ nơi sinh sản của chuột; Khi thấy nhiều chuột chết tự nhiên bất thường phải khai báo ngay cho cơ quan chức năng để có các biện pháp ứng phó kịp thời nơi gần nhất; khi có các biểu hiện nghi dịch hạch ( sốt, nổi hạch…) phải đến cơ sở y tế để khám, tư vấn và điều trị kịp thời.

Nguồn Cục Y tế dự phòng - Bộ Y tế